Informacja kierowana do Komitetów Wyborczych w sprawie umieszczania plakatów i banerów wyborczych

Na podstawie pism otrzymanych od Opolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków oraz PKP Polskich Linii Kolejowych S.A Krajowe Biuro Wyborcze Delegatura w Opolu informuje, że:

1. Bez uzyskania pozwolenia od właściwego konserwatora zabytków nie można umieszczać materiałów wyborczych (tj.: plakatów, banerów, napisów, urządzeń techniki) na budynkach  
   i obszarach objętych ochroną konserwatorską, gdyż podejmowanie działań bez pozwolenia może skutkować odpowiedzialnością karną. Zgodnie z treścią art. 36 ust.1 pkt. 10 ustawy  
   o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami umieszczanie na zabytku wpisanym do rejestru: urządzeń technicznych, tablic reklamowych lub urządzeń reklamowych w rozumieniu art. 2 pkt 16b i 16c ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym tekst jednolity z dnia 21 czerwca 2024 r. ( Dz.U. z 2024 r. poz. 1130) oraz napisów – wymaga uprzedniego pozwolenia konserwatora zabytków. Umieszczanie baneru wyborczego na elewacji budynku wpisanego do rejestru zabytków bez wymaganego pozwolenia może wyczerpywać znamiona czynu zabronionego opisanego w art. 118 uozoz (wykroczenie) oraz może stanowić opisane w art. 108 uozoz przestępstwo zniszczenia lub uszkodzenia zabytku.

Jak czytamy w komentarzu do art. 118 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami aut. Katarzyny Zalasińskiej „Umieszczanie może mieć formę np. przymocowania, naklejania, zamalowania (B. Gadecki, Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Art. 108-120. Przepisy karne. Komentarz, Warszawa 2014, s.163): jeśli czyn ten wiązać się będzie ze zniszczeniem lub uszkodzeniem zabytku (np. poprzez montaż mocowań dla umieszczenia reklamy wielkopowierzchniowej) zastosowanie będzie miał art. 108 uozoz. Czyn ma zatem charakter materialny i może być popełniony tylko przez działanie. Może być on popełniony umyślnie, jak i nieumyślnie”.

Pozwolenie na umieszczenie na zabytku tablic, banerów i urządzeń o których mowa w art. 36 ust. 1 pkt 10 uozoz wydaje Opolski Wojewódzki Konserwator Zabytków. Jednakże na terenie powiatów kluczborskiego, nyskiego i oleskiego, z uwagi na zawarte porozumienie  
o przekazaniu kompetencji, pozwolenia w tych sprawach wydaje odpowiednio starosta kluczborski, nyski oraz oleski;

2. Zgodnie z art. 110 § 1 Kodeksu wyborczego na ścianach budynków, przystankach komunikacji publicznej, tablicach i słupach ogłoszeniowych, ogrodzeniach, latarniach, urządzeniach energetycznych, telekomunikacyjnych i innych można umieszczać plakaty i hasła wyborcze wyłącznie po uzyskaniu zgody właściciela lub zarządcy nieruchomości obiektu albo urządzenia.

Ponadto zgodnie z art. 495 § pkt 1 Kodeksu wyborczego kto, w związku z wyborami umieszcza plakaty i hasła wyborcze na ścianach budynków, przystankach komunikacji publicznej, tablicach i słupach ogłoszeniowych, ogrodzeniach, latarniach, urządzeniach energetycznych, telekomunikacyjnych i innych bez zgody właściciela lub zarządcy nieruchomości, obiektu albo urządzenia – podlega karze grzywny. W związku z powyższym w obszarze infrastruktury kolejowej, w tym peronów i dróg dojścia do nich, zabrania się umieszczania materiałów zawierających treści polityczne, w tym plakatów wyborczych w czasie kampanii wyborczych. Zarządca infrastruktury kolejowej (PKP Polskie Linie Kolejowe S.A.) realizuje obowiązek utrzymania infrastruktury w stanie zapewniającym bezpieczne prowadzenie ruchu kolejowego.